Zaczniemy od zrozumienia, czym właściwie jest spółka cywilna. Następnie przejdziemy przez proces jej zakładania, codzienne funkcjonowanie, możliwe zmiany w strukturze, poruszymy temat odpowiedzialności za naruszenia wynikające ze stosunku członkostwa, wady i zalety prowadzenia takiej spółki. Na koniec omówimy, jak prawidłowo rozwiązać spółkę cywilną lub ją przekształcić. Gotowy/a na solidną dawkę wiedzy? Zapnij pasy i ruszajmy!
SPÓŁKA CYWILNA. „ZAWIŁOŚCI PRAWNE”. CZĘŚĆ PIERWSZA Czym właściwie jest spółka cywilna? Jak ją założyć?
I. CZYM JEST A CZYM NIE JEST SPÓŁKA CYWILNA
Nie jest przedsiębiorcą (przedsiębiorcami mogą być poszczególni wspólnicy)
Nie posiada:
– podmiotowości prawnej,
– osobowości prawnej,
– zdolności wekslowej,
– zdolności sądowej,
– zdolności układowej,
– zdolności upadłościowej.
Nie jest podatnikiem podatku dochodowego, są nimi indywidualni wspólnicy.
Podlega wpisowi do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej (CEIDG), a nie do Krajowego Rejestru Sądowego (KRS) jak spółki handlowe.
Na gruncie prawa pracy może być uznana za pracodawcę.
II. FORMA ZAWARCIA UMOWY
- pisemna dla celów dowodowych,
- wniesienie nieruchomości do majątku spółki cywilnej może nastąpić tylko w formie aktu -notarialnego (postanowienie SN z dnia 14.11.2012 r., II CSK 182/12)
III. ELEMENTY UMOWY
- nazwa spółki
- oznaczenie stron (imiona, nazwiska, względnie firmy wspólników)
- oznaczenie wspólnego celu gospodarczego:
– każdy stan rzeczy mający charakter majątkowy
– bezpośrednio służący zaspokojeniu jakiegoś określonego interesu majątkowego,
– nie może być sprzeczny z prawem lub zasadami współżycia społecznego (art. 58 k.c.)
- zobowiązanie każdego ze wspólników do podjęcia określonych działań służących osiągnięciu celu gospodarczego:
– w szczególności poprzez wniesienie wkładu na rzecz spółki
(brak zobowiązania do wniesienia wkładów nie czyni umowy spółki cywilnej nieważną – stanowisko doktryny)
- Fakultatywne:
- określenie czasu trwania spółki
- sposób osiągnięcia celu gospodarczego
- określenie wysokości wkładów
- ustalenie udziału w zyskach i stratach
- zasady i tryb podejmowania uchwał
- ograniczenie lub wyłączenie uprawnienia poszczególnych wspólników do prowadzenia spraw spółki
- sposoby rozwiązania spółki
Obowiązek działania dla wspólnego celu gospodarczego:
- zakaz podejmowania działalności konkurencyjnej w całości lub w określonym zakresie
- korzystanie z uprawnień organizacyjnych wynikających ze stosunku spółki np. reprezentacja, prowadzenie spraw spółki – w celu realizacji wspólnego celu gospodarczego
IV. CHARAKTER STOSUNKU PRAWNEGO
- co najmniej dwustronny lub wielostronny – treść i struktura stosunku prawnego przystosowana do występowania w jego ramach większej liczby wspólników
- trwały – zobowiązanie wspólnika rozciąga się na cały okres trwania spółki
- niewzajemny – świadczenia wspólników nakierowane na realizację wspólnego celu
V. CZŁONKOSTWO W SPÓŁCE
- Uprawnienia organizacyjne:
– prawo do prowadzenia praw spółki
– prawo do reprezentacji spółki
– prawo do wypowiedzenia udziału
– prawo do informacji
- Obowiązki organizacyjne:
– obowiązek prowadzenia spraw spółki
– obowiązek lojalności
- Uprawnienia majątkowe:
– prawo do udziału w zysku
– prawo do zwrotu części majątku spółki w razie wystąpienia bądź likwidacji spółki
Pamiętaj! Spółka cywilna nie jest spółką w rozumieniu przepisów kodeksu spółek handlowych. To rodzaj umowy nazwanej uregulowanej przepisami kodeksu cywilnego a konkretnie prawem zobowiązań określonym w art. 860–875 k.c. Majątek spółki cywilnej jest majątkiem wspólnym jej wspólników. Stroną zawieranych umów w imieniu spółki cywilnej są wspólnicy. Spółkę można zawiązać na czas określony np. dla przeprowadzenia określonej inwestycji lub na czas nieokreślony w celu prowadzenia określonej działalności gospodarczej.
